İşitme Testi

Genel olarak “odyometrik testler” adı verilen işitme testleri kulak hastalıklarının değerlendirilmesinde son derece önemlidir. Hastalığın teşhisinde ve tedavisinin belirlenmesinde bu testlere sıklıkla başvurulmaktadır. Bu anlamda kullanılan birçok test vardır ve her biri farklı konularda bilgi vermektedir. Hangisinin yapılacağı K.B.B. hekimi tarafından hastanın şikayetlerine, muayene bulgularına ve diğer tetkik sonuçlarına göre belirlenir. ODYOPARK İşitme Merkezi tüm işitme testlerini son teknoloji ölçüm aletleriyle detaylı ve güvenilir olarak yapmaktadır. İşitme testlerinden en sık kullanılanları şunlardır;

Saf Ses Odyometrisi

En sık uygulanan kulak testidir. Her iki kulağın değişik frekanslardaki (ince ve kalın seslerdeki) duyabildiği en az ses şiddetini (işitme eşiği) belirler. Hasta ses geçirmez bir kabin veya odaya alınır. Bir kulaklık aracılığı ile hastanın kulağına farklı frekans (Hertz) ve şiddetlerde (dB) ses verilir. Hasta sesi duyduğu zaman elindeki düğmeye basarak işaret verir. Böylece işittiği ses seviyesi belirlenmiş olur. Bu ölçümde hava yolu ve kemik yolu işitme seviyesi belirlenir. Hava yolu ölçümleri kulak kepçesinden beyine kadar olan işitme yolları hakkında bilgi verir. Kemik yolu ise iç kulaktan itibaren bilgi verir. Hava yolu ve kemik yolu ölçümlerine bakarak işitme kaybının kulağın hangi bölümünden kaynaklandığı hakkında da bilgi edinilir. Eğer sadece hava yolu işitmelerinde kayıp varsa ‘iletim tipi işitme kaybı’ , hava yolu ve kemik yolunda aynı derecede işitme kaybı varsa ‘sensörinöral işitme kaybı’, hava yolunda daha fazla ama ikisinde birden işitme kaybı varsa ‘mikst tip işitme kaybı’ denir. İletim tipi işitme kaybı dış ve orta kulak hastalıklarında, sensörinöral tip işitme kaybı iç kulak hastalıklarında olur. İşitme seviyesi desibel (dB) olarak ölçülür. Buna göre;

Beyinsapı Cevaplı Odyometri (ABR/BERA)

Bu teknik ABR ya da BERA olarak kısaltılmaktadır. Sesli uyarana karşı iç kulak ve beyinsapının verdiği yanıtları değerlendirir. Bu yanıtlar elektriksel bazı dalgalar olarak ölçülür. Oluşan dalgaların yorumlanmasıyla işitme seviyesi, iç kulak ve beyin sapı hastalıkları hakkında bilgi sahibi olunur. Bu tetkik çok faydalı bilgiler vermesine rağmen yorumlanması tecrübe gerektirir.

Konuşmayı Ayırtetme Oranı

Hastanın konuşmaları anlama yüzdesini ölçmeye yarayan bir testtir. İşitme eşikleri belirlendikten sonra hastanın işitebileceği şiddette bazı kelimeler okunur. Hastanın bu kelimelerin ne kadarını anlayıp tekrar edebildiğine göre ölçüm yapılır. Özellikle işitme cihazı verilecek hastalarda, kronik orta kulak iltihabı için ameliyat olacak hastalarda, Meniere hastalığında, orta kulak kireçlenmesinde (otoskleroz) önemli olabilmektedir.

Bu test iç kulak ile ilgili hastalıklarda uygulanabilir. Normal kulak ses şiddetindeki çok küçük artışları fark etmez. Ancak iç kulak ile ilgili problemlerde bu artışlar fark edilir. Yani SISI testi ile hastanın bu artışları fark etmesi iç kulak hastalığını gösterebilir. Uygulaması kolay bir testtir, ancak doktora fikir vermesine rağmen kesin tanı koydurucu bir test değildir.

Belirli bir tonda verilen sese karşı kulağın adaptasyon göstermesi prensibine dayanır. Hastaya ses verildiği zaman bir süre sonra bunu duymaz hale gelir. Belirli bir süre duyması için ses şiddetini çok arttırmak gerekebilir. İşitme siniri ile ilgili hastalıklarda belirli tonda verilen sese adaptasyon çok çabuk gelişir. Yine fikir vermesine rağmen kesin tanı koydurucu bir test değildir.

Orta kulağın basıncını ölçmeye yarayan testtir. Timpanometre adı verilen alet ile ölçüm yapılır ve uygulanması çok kolaydır, bebeklere dahi yapılabilir. Ölçümün yapılabilmesi için kulak zarının delik olmaması gerekir. Dış kulak yoluna yerleştirilen bir prop ile orta kulaktaki basınç ölçülür. Sonuç olarak bir grafik ve basınç değeri elde edilir. Bu grafikte normalde bir tepe noktası vardır ve bu tepe noktasının 0 değerinde olması gerekir. Eğer tepe noktası var ancak 0 üzerinde değilse basınç düşüklüğü ve zarda hafif çökme var demektir. Eğer hiç tepe noktası yok ise basınç çok fazla düşmüş ve zarda çok fazla çökme var demektir. Basınç değeri olarak -50 daPa ila +50 daPa arası normal değer olarak kabul edilir. Orta kulak iltihaplarında ve özellikle çocuklarda sık görülen geniz eti ya da alerjiye bağlı basınç problemlerinde basınçta düşme görülür.

Stapes refleksi, sesli uyaran karşısında orta kulaktaki stapes (üzengi kemiğinin) hareket etmesi ile oluşan bir reflekstir. Bu refleksin oluşumunu işitme siniri ve yüz siniri sağlar. Bir kulağa ses verildiğinde iki kulakta birden stapes hareket eder. Timpanometre adı verilen alet ile ölçüm yapılır. hastanın kulağına bir prop yerleştirilir. Ses verildiği zaman stapesin hareketi, orta kulak basıncındaki değişiklikler sayesinde ölçülür. Normalde stapes refleksi alınır. Alınamadığı durumlar bize bazı hastalıklar hakkında bilgi verir. Özellikle otoskleroz adı verilen ve orta kulakta stapes kemikçiğinin kireçlenmesi hastalığında önemlidir. Bunu dışında yüz sinirinin hastalıklarında, beyin sapı hastalıklarında da bilgiler verir.

İç kulak pasif bir organ değildir ve kendisi de ses üretir. Bu sesin dış kulak yolundan kaydedilmesi tekniğine Otoakustik Emisyon denir. Bu teknik işitme ile ilgili problemlerin tespitinde son yıllarda giderek fazla kullanılmaktadır. Özellikle yenidoğan ve bebeklerin işitme taramalarında artık en fazla OAE kullanılmaktadır. Portatif OAE cihazları ile bebeklerdeki işitme taramaları kolaylıkla yapılmaktadır. Kullanım alanları ve tekniği giderek gelişmektedir.

Bu teknik ABR ya da BERA olarak kısaltılmaktadır. Sesli uyarana karşı iç kulak ve beyinsapının verdiği yanıtları değerlendirir. Bu yanıtlar elektriksel bazı dalgalar olarak ölçülür. Oluşan dalgaların yorumlanmasıyla işitme seviyesi, iç kulak ve beyin sapı hastalıkları hakkında bilgi sahibi olunur. Bu tetkik çok faydalı bilgiler vermesine rağmen yorumlanması tecrübe gerektirir.